Vải thun cotton đang dẫn dắt xu hướng thời trang tại Việt Nam, chiếm đến 50% thị phần áo thun và đồ may mặc hàng ngày. Với nguồn gốc từ sợi bông tự nhiên, loại vải này không chỉ mang lại sự thoải mái mà còn thân thiện với da, đặc biệt trong khí hậu nóng ẩm.
Trong bài viết này chúng ta sẽ khám phá sâu về vải thun cotton là gì, từ nguồn gốc đến ứng dụng thực tế, giúp bạn dễ dàng chọn lựa cho dự án may mặc hoặc sử dụng cá nhân.
Vải thun cotton là gì? Nguồn gốc và lịch sử phát triển
Vải thun cotton là loại vải dệt kim từ sợi bông tự nhiên, có thể pha thêm polyester hoặc spandex để tăng độ bền và co giãn. Khác với vải dệt thoi thô cứng, thun cotton mang cấu trúc đàn hồi, phù hợp cho quần áo ôm sát.
Nguồn gốc của vải thun cotton bắt nguồn từ Ai Cập cổ đại cách đây hơn 5.000 năm, khi người dân dùng sợi bông dệt thành vải thô để làm chăn ga. Đến thế kỷ 19, công nghệ dệt kim châu Á phát triển, biến nó thành lựa chọn phổ biến cho may mặc.
Nguồn gốc của vải cotton là từ sợi bông
Tại Việt Nam, vải thun cotton được trồng từ cây bông miền Nam, với lịch sử gắn liền với ngành dệt may từ thời Pháp thuộc.
Quy trình sản xuất vải thun cotton
Quy trình sản xuất vải thun cotton là một chuỗi các bước kỹ thuật, bắt đầu từ giai đoạn nông nghiệp cho đến khi tạo ra sản phẩm cuối cùng. Dưới đây là phân tích chi tiết quy trình này, phân biệt giữa phương pháp truyền thống và phương pháp hữu cơ.
Bước 1: Trồng và thu hoạch bông
Quá trình bắt đầu bằng việc trồng cây bông (Gossypium spp.) tại các vùng nhiệt đới như Ấn Độ, hoặc Mỹ, nơi có khí hậu ấm áp và đất màu mỡ. Thời gian trồng kéo dài từ 120-180 ngày tùy giống bông.
Sau khi cây bông trưởng thành, quả bông (chứa sợi bông) được thu hoạch bằng tay hoặc máy móc. Thu hoạch thủ công phổ biến ở Việt Nam để đảm bảo chất lượng sợi dài.
Thời điểm thu hoạch ảnh hưởng đến độ trắng tự nhiên của sợi, giảm nhu cầu xử lý hóa chất sau này.
Bước 2: Tách và xử lý sợi
Sau khi thu hoạch, quả bông được đưa đến nhà máy để tách hạt và làm sạch tạp chất, chỉ giữ lại phần sợi bông thô.
Sợi bông được làm sạch, sau đó xử lý hóa chất nhẹ để tẩy trắng và làm mềm.
Quá trình này không sử dụng hóa chất mạnh, đảm bảo sợi bông giữ được tính chất tự nhiên và thân thiện với môi trường hơn.
Bước 3: Kéo sợi và dệt vải
Sợi bông thô được đưa vào máy để kéo thành sợi mảnh.
Sau đó, các cuộn sợi được đưa lên máy dệt thun (circular knitting machine) để dệt thành những cuộn vải thun cotton hoàn chỉnh. Kỹ thuật dệt này tạo ra loại vải có độ co giãn tốt, thích hợp để may trang phục.
Phân loại các loại thun cotton và ưu nhược điểm từng loại
1. Cotton 100% (Thuần Cotton)
Vải thun cotton được dệt hoàn toàn từ sợi bông tự nhiên, không pha sợi nhân tạo. Loại này có độ thấm hút cao (8-18% trọng lượng), thoáng khí, và bề mặt mềm mại.
Ưu điểm:
- Thấm hút mồ hôi vượt trội, giảm nhiệt cơ thể 3-5°C so với polyester.
- An toàn cho da nhạy cảm, giảm 50% nguy cơ kích ứng (theo Routine).
- Dễ nhuộm màu, đa dạng họa tiết.
Nhược điểm:
- Giá cao (150.000-200.000 VND/kg tại Việt Nam, 2025).
- Dễ nhăn và co rút 3-5% sau giặt.
Vải thun cotton 100% được sử dụng để may áo thun hàng ngày, đồ lót trẻ em, khăn mặt, chăn ga.
2. Cotton 65/35 (CVC – Chief Value Cotton)
Là loại vải thun cotton pha 65% sợi bông và 35% polyester, dệt theo cấu trúc 2 chiều hoặc 4 chiều. Loại này cân bằng giữa thấm hút và độ bền.
Ưu điểm:
- Thấm hút tốt (khoảng 65% so với cotton 100%), thoáng khí.
- Bền hơn, ít nhăn so với cotton 100%.
- Giá phải chăng (120.000-140.000 VND/kg).
Nhược điểm:
- Kém thoáng hơn cotton 100%.
- Có thể tích tụ mùi nếu không giặt thường xuyên.
Vải cotton CVC được ứng dụng để may áo thun học sinh, đồng phục công ty, váy suông.
3. Cotton 35/65 (TC – Terylene Cotton)
Vải TC 35/65 với thành phần 35% cotton và 65% polyester được ưa chuộng bởi độ bền và chống nhăn.
Ưu điểm:
- Giá rẻ nhất (120.000-145.000 VND/kg).
- Ít nhăn, bền màu, dễ bảo quản.
Nhược điểm:
- Thấm hút kém (chỉ 30-40% so với cotton 100%).
- Ít thoáng khí, dễ nóng trong thời tiết ẩm.
Ứng dụng trong rãi trong may đồng phục giá rẻ, túi vải, dây giày.
4. Thun Cotton 2 Chiều
Dệt từ 100% cotton hoặc pha nhẹ, chỉ giãn theo chiều ngang (1 phương). Kết cấu chắc, bền, phù hợp cho trang phục cần độ cứng cáp.
Ưu điểm:
- Bền, ít xệ sau giặt (co rút dưới 2%).
- Thấm hút tốt, khô nhanh.
Nhược điểm:
- Hạn chế co giãn, không ôm sát.
- Giá trung bình (140.000-160.000 VND/kg).
Được nhiều brand thời trang sử dụng may váy maxi cotton 2 chiều được yêu thích bởi phái nữ nhờ form dáng cứng cáp.
5. Thun Cotton 4 Chiều
Thành phần chính là 92-95% cotton pha với 5-8% spandex để tăng độ co giãn của vải. Loại này có độ đàn hồi cao, ôm sát cơ thể.
Ưu điểm:
- Co giãn vượt trội, thoải mái cho hoạt động thể thao.
- Thấm hút tốt, phù hợp khí hậu nóng ẩm.
Nhược điểm:
- Giá cao (165.000-185.000 VND/kg).
- Có thể xù lông nếu giặt sai cách.
Ứng dụng để may đồ thể thao, legging, áo thun bó sát.
6. Cotton Lụa (Cotton Silk)
Pha 90% cotton với 10% tơ tằm, tạo bề mặt óng ánh, mượt mà. Kết cấu dày vừa phải, phù hợp nhiều thời tiết.
Ưu điểm:
- Sang trọng, sáng bóng, lý tưởng cho thời trang cao cấp.
- Thấm hút tốt, dễ làm sạch.
Nhược điểm:
- Giá cao (180.000-220.000 VND/kg).
- Cần giặt nhẹ để bảo vệ lớp tơ tằm.
Ứng dụng may áo sơ mi công sở, váy dạ hội, khăn choàng. Các thương hiệu cao cấp như Maison Online dùng cotton lụa cho sơ mi nữ, tạo vẻ ngoài thanh lịch.
7. Cotton Hoa (Patterned Cotton)
Dệt từ cotton (thường 100% hoặc CVC), in hoặc nhuộm họa tiết sặc sỡ như hoa, hình học. Bề mặt mềm, phong cách trẻ trung.
Ưu điểm:
- Thẩm mỹ cao, phù hợp thời trang nữ.
- Thoáng mát, thấm hút tốt.
Nhược điểm:
- Họa tiết có thể phai nếu dùng thuốc nhuộm kém chất lượng.
- Giá phụ thuộc họa tiết (150.000-200.000 VND/kg).
Ứng dụng trong thời trang nữ may váy hoa, áo thun in, khăn quàng cổ.
8. Cotton Pima
dụng sợi bông dài từ Peru (giống Gossypium barbadense) xuất xứ từ ai cập, siêu mềm, độ bền cao, chống xù lông.
Ưu điểm:
- Mềm mại hơn cotton 100% thông thường (gần giống lụa).
- Bền màu, ít co rút (dưới 1%).
Nhược điểm:
- Giá đắt (200.000-250.000 VND/kg).
- Ít phổ biến tại Việt Nam.
Ứng dụng trong thời trang cao cấp như áo thun cao cấp, đồ lót, chăn ga cao cấp.
Tính chất nổi bật của vải thun cotton
- Hút Ẩm: Có khả năng thấm hút cao, giúp người mặc luôn cảm thấy khô ráo, thoáng mát.
- Độ Bền: Độ bền trung bình nhưng có thể được cải thiện đáng kể khi pha với các sợi khác như polyester.
- Kháng Khuẩn: Tự nhiên có khả năng kháng khuẩn thấp, nhưng phiên bản cotton hữu cơ an toàn hơn cho da nhạy cảm.
- Co Giãn: Có độ đàn hồi tốt, đặc biệt ở vải thun 4 chiều, giúp trang phục thoải mái khi vận động.
- Chống Tia UV: Khả năng chống nắng ở mức trung bình, có thể giảm đến 50% lượng tia cực tím có hại.
Cách nhận biết vải thun cotton chất lượng
Có 4 cách chính để nhận biết vải thun cotton, bao gồm cảm nhận bằng tay, độ co giãn, khả năng thấm nước và thử bằng lửa.
1. Cảm nhận bằng tay
Vải thun cotton khi sờ vào sẽ có cảm giác mềm mại, không có độ thô ráp quá nhiều, đặc biệt là cotton 100%. Bề mặt vải không lạnh như sợi tổng hợp. Nếu vải pha, bạn có thể cảm nhận một chút độ trơn mượt, nhưng vẫn giữ được độ mềm nhất định.
2. Độ co giãn
- Thun 4 chiều: Vải thun cotton 4 chiều có khả năng co giãn tốt theo cả chiều ngang và chiều dọc. Khi kéo, vải sẽ đàn hồi và trở lại trạng thái ban đầu nhanh chóng. Đây là loại vải thun cotton phổ biến nhất hiện nay.
- Thun 2 chiều: Vải thun 2 chiều chỉ co giãn theo một chiều nhất định (thường là chiều ngang). Khi kéo, vải sẽ ít đàn hồi hơn so với thun 4 chiều.
3. Khả năng thấm nước
Khi nhỏ một vài giọt nước lên bề mặt vải. Vải thun cotton thật có khả năng thấm hút nước rất nhanh và lan rộng ra xung quanh.
Nước sẽ thấm sâu vào bên trong, khiến bề mặt vải ướt. Ngược lại, vải tổng hợp (như polyester) sẽ không thấm nước, nước chỉ đọng thành giọt trên bề mặt vải.
4. Thử bằng nhiệt
Đây là phương pháp chính xác nhất để xác định thành phần.
- Cotton thật: Khi đốt, vải cotton cháy rất nhanh, có mùi như đốt giấy và sau khi cháy sẽ tạo thành tro mịn, dễ bóp vụn bằng tay.
- Vải pha hoặc tổng hợp: Khi đốt, vải sẽ chảy nhựa, tạo khói đen và có mùi khét của nhựa. Phần còn lại sau khi cháy là một cục nhựa cứng, không vỡ vụn.
Kết luận
Vải thun cotton vẫn luôn là lựa chọn hàng đầu nhờ sự kết hợp hài hòa giữa tính chất tự nhiên và sự tiện dụng. Để chọn được loại vải phù hợp nhất bạn cần cân nhắc kỹ lưỡng các yếu tố như độ thoáng mát, độ bền và mức độ thân thiện với môi trường.
Nếu bạn đang tìm kiếm vải thun cotton chất lượng cao để sản xuất trang phục, Kiến Hòa là một trong những đơn vị đáng tin cậy. Bạn có thể liên hệ để được tư vấn chi tiết hơn về các loại vải phù hợp với ý tưởng của mình.
Vải Kiến Hòa chuyên sâu trong lĩnh vực sản xuất và cung cấp các loại vải dệt kim tại Việt Nam. Công ty tập trung vào việc sản xuất các loại vải chất lượng cao, bao gồm nhiều loại vải thun phổ biến.
Kiến Hòa chú trọng vào việc kiểm soát chất lượng sản phẩm từ khâu nguyên liệu đầu vào đến thành phẩm. Các sản phẩm vải của công ty được sản xuất theo quy trình nghiêm ngặt và đạt nhiều chứng nhận quốc tế về chất lượng, an toàn và thân thiện môi trường, bao gồm:
- ISO 9001:2000
- Oeko-Tex
- GRS (Global Recycled Standard)
- GOTS (Global Organic Textile Standard)
- Organic Content Standard 100
Sự đầu tư vào công nghệ hiện đại, đặc biệt là các máy dệt nhập khẩu từ Đài Loan, cũng là một yếu tố quan trọng giúp Kiến Hòa đảm bảo chất lượng và độ chính xác của từng cuộn vải.
Với danh mục sản phẩm đa dạng và cam kết chất lượng, Kiến Hòa là một trong những lựa chọn đáng tin cậy cho các doanh nghiệp và cá nhân trong ngành may mặc.
Liên hệ:
- Website: com
- Địa chỉ văn phòng: 372 Phú Thọ Hòa, P. Phú Thọ Hòa, Q. Tân Phú, TP.HCM
- Điện thoại: 093 143 1168
- Email: kienhoaknit@gmail.com
